Lech-Czech-Rus
A którędy — zwrócił się do księżny z akcentem zapytania — ku samobójstwu się idzie, jeżeli nie przez bezdroża?...
Na bezdrożach zabijają się osobistości pojedyńcze, przez te zaś narody...
Tu, księżno, właśnie o narody chodzi, o trzy narody, które trzymamy w garści, które dusimy dłonią żelazną jedne od dwóch wieków, drugie ii lat sto, i udusić ich nie możemy,
które, zamarłe dziś, odradzają się nazajutrz, jak feniksy z popiołów, manifestując odrodzenie swoje takiemi osobistościami, jak ci trzej młodzi ludzie, których pragnąłbym,
ażebyś w opiekę swoję wzięła...
Księżna, poważnie jakoś zamyślona, trzymała wzrok na słaniającym się w kominku płomieniu i słuchała z uwagą wielką generała, rozwijającego szeroko myśl, zawartą w
przemówieniu powyższem.
2.
Państwa są to wytwory sztuczne; narody są kreacyami naturalnemi.
Byt pierwszych zależy od drugich a warunek onego najgłówniejszy polega na doskonałej harmonii pomiędzy formą a treścią — pomiędzy państwem a narodem, albo narodami, w skład
takowego wchodzącemi. Dowieść tego można przez porównanie, Szwajcaryi, naprzykład z Turcyą. O ileż pierwsza słabszą jest od drugiej!
o ile jednak, we względzie bytu swego, spokojniejszą jest aniżeli mocarstwo, w obec którego drżały narody!
Pochodzi to ztąd, że potęga państwowa jest rzeczą bardzo względną — trwa czas jakiś — krócej dłużej — i przemija, pozostawiając jeno po sobie wspomnienie na kartach
historyi, narody zaś przeobrażają się, ale nie przemijają, zmieniają formy, jak człowiek pojedyńczy zmienia suknie, gdy się zestarzeją, i pozostają nietylko w historyi, ale na
gruncie w tych gniazdach, w których się narodziły, wychowały i wzrosły, jedne szczęśliwe i spokojne, drugie w ujarzmieniu oczekujące lepszej doli i zarabiające na takową za
pomocą kreciego podkopywania gruntu pod budowlą państwową. Tak podkopywanym był grunt pod budowlą turecką.
<<Poprzednia 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 Nastepna>>
Polecamy inne nasze strony: